Kripto para yakmak terimini muhtemelen duymuşsunuzdur. Peki ama bu gizemli terimin tam olarak ne anlama geldiğini biliyor musunuz?
Gerçek dünyadaki bir varlığa sabitlenmedikçe, bir kripto para biriminin fiyatını uzun vadede tutarlı halde tutmak neredeyse imkansız. Piyasadaki coin'lerin ve token'ların çoğu için durum böyle olmadığı için, piyasada fiyat düşüşleri oldukça yaygın bir şekilde karşımıza çıkıyor. Ancak bir kripto arzının kasıtlı olarak artırılabileceği yollar var ve bu yöntemlerden biri de yakma olarak biliniyor.
Kripto para yakma, bir grup coin'in veya token'ın, yakma veya yiyici adresi olarak da bilinen, yalnızca para alabilen, gönderemeyen bir cüzdana taşınmasını içerir. Hiç kimse bu cüzdanların özel anahtarlarına erişemez, bu nedenle kripto gönderildikten sonra asla kurtarılamaz. Parçalı olanlar da dahil olmak üzere tüm kriptolar bu süreçte transfer edilebilir.
Yakma işlemi, temel olarak kripto para birimini yok eder ve onu kalıcı olarak dolaşımdan çıkarır. Bu yok etme işleminin de arz üzerinde önemli bir etkisi bulunuyor.
Kripto para birimlerinin fiyatını etkileyen en büyük faktörlerden biri arz ve taleptir. Kripto piyasası, büyük ölçüde yatırımcıların ve bu işin ticaretini yapanların talebine dayanır ve arz - talep dengesi kolayca bozulabilir. Arz artmaya devam ederken bir coin'e olan talep düşerse, fiyat bir miktar darbe alabilir, hatta ciddi şekilde düşebilir.
Ancak coin yakma, belirli senaryolarda bir coin'in fiyatının bir dereceye kadar iyileşmesine yardımcı olabilir. Bunun nedeni oldukça basittir: Coin'leri yakmak dolaşımdaki arzı azaltır. Daha düşük bir arz, artan bir kıtlık anlamına gelir, bu da daha yüksek talep oranı ile sonuçlanır.
Tabii ki fiyatın bundan etkilemesi için sadece bir avuç kripto paranın değil, büyük miktarda kriptonun yakılması gerekiyor. Ve eğer bir coin'in yaklaşmakta olduğu sınırlı bir arz varsa, geliştiriciler büyük bir yakma yapmaktan çekinebilirler.
Yatırımcıları ödüllendirmek veya teşvik etmek için de kripto para birimleri yakılabilir. Bir kriptonun fiyatı arttığında, bu daha fazla kişiyi yatırım yapmaya teşvik eder, talebi artırabilir ve fiyatı daha da yükseltebilir.
Son olarak, yakma kanıtı (PoB) konsensüs mekanizmasına uygun olarak yakma işlemi gerçekleştirilebilir. PoB, hem madencilerin ağ içinde iyi niyetli olmasını sağlamak hem de Bitcoin ve Dogecoin gibi şirketler tarafından kullanılan popüler iş kanıtı (PoW) mekanizmasının endişe verici derecede yüksek enerji tüketimiyle mücadele etmek için periyodik yakmalar kullanır.
Yakılabilen kripto paralar hangileri?
Yakma işlemini kullanan pek çok farklı kripto para birimi bulunuyor. Örneğin, genel olarak kripto para birimi borsası olarak tanınıyor olsa da kendi blok zincirlerine sahip olan ve Binance Coin (BNB) adı verilen kendi kripto para birimine sahip olan Binance, Otomatik-Yakma olarak bilinen bir sistemde iki mekanizmayı kullanarak çeyreklik yakmalar gerçekleştiriyor. Otomatik-Yakma, dolaşımdaki toplam BNB arzını yarıya indirerek 100 milyon BNB yakarak ve BNB fiyatının çok fazla düşmesini engelleyerek en kötü ihtimalde fiyatının sabit kalmasını amaçlıyor. Otomatik-Yakma mekanizması, BNB fiyatı ve blok sayısına göre yakılacak coin sayısını değiştirerek asla aşırı veya yetersiz yakma olmamasını sağlıyor.
Bir başka örnekte 2021 yılında Ethereum’un ortak kurucusu Vitalik Buterin’e Shiba Inu Coin’in arzının yarısı mucitleri tarafından gönderilmişti. Ancak Buterin, kendisine verilen SHIB’in %90’ını yakmaya karar verdi. Toplamda 400 trilyon SHIB yakıldı ve bu da o sırada 7 milyar dolar değerindeydi. Kalan %10’luk kısım ise yardım kuruluşlarına bağışlandı.
Mayıs 2022 tarihinde Terra Labs’ın LUNA ve UST kriptoları, iki coin arasındaki fiyat dengelemesi bozulduktan sonra muazzam bir çöküş yaşadı. Bu çöküşün yarattığı devasa finansal kayıpların ardından pek çok yatırımcı ve destekçi, fiyatın bir ölçüde toparlanabilmesi için büyük ölçekli LUNA yakmalarını önermeye başladı.
Terra’nın kurucusu Do Kwon bu fikri desteklemese de, yoğun kamu baskısı sebebiyle Terra sahipleri için Twitter üzerinde kamuya açık bir yakma adresi paylaştı ancak yakmanın LUNA’ya pek bir faydası olmayacağı konusunda uyardı. Yine de pek çok kişi LUNA yakmaya ve arzı azaltarak değerini arttırmaya çalışmaya devam ediyor. Bu işlemin pozitif bir etkisi olup olmayacağını ise zaman gösterecek.
KRIPTOKRAL.COM GÜNCEL HABERLER | Yatırım Tavsiyesi Değildir.
