Ekim 11, 2024
İstiklal Cd. Tokatlıyan İş Mrk. K:1 N:1 Beyoğlu – İstanbul
Futbol Spor

TÜRK SPORUNUN SARI KIRMIZILI ÇINARI GALATASARAY, 119 YAŞINDA

Galatasaray

Türkiye’nin en köklü spor kulüplerinden Galatasaray, kuruluşunun 119. yıl dönümünü kutluyor.

Sarı-kırmızılı kulübün temelleri, geçmişi 1481 yılına kadar dayanan Galatasaray 
Lisesi'nde (Mektebi Sultani) atıldı.

Devlet adamı yetiştirmek amacıyla II. Beyazıt tarafından 1481'de kurulan mektep, adını 
kurulduğu bölge olan "Galata Sarayı"ndan alıyor. Okul, modern konumuna 1 Eylül 1868'de 
Sultan Abdülaziz döneminde kavuştu. Okulun yeniden yapılanmasıyla dönemin Osmanlı 
İmparatorluğu'nda da gerçek anlamıyla ilk sportif çalışmalar başladı. Mektepte beden 
eğitimi dersi, cimnastikçi Monsieur Curel tarafından eğitim programına kondu.

Curel sonrası Galatasaray Lisesi'nde beden eğitimi öğretmenliği yapan M. Moiroux, 
Signor Martinetti ve Stangali, cimnastik ve atletizmin yanı sıra, yüzme, kürek, aletli 
cimnastiği öğrencilerle tanıştırdı.

Sonraki dönemde de Faik Üstünidman, Binbaşı Mazhar Kazancı, Abdurrahman ve Ahmet 
Robenson kardeşler liseye izcilik, tenis, hokey gibi spor dallarını getirdi. Öğretmen 
Faik Üstünidman'ın öncülük etmesiyle Galatasaray Lisesi öğrencileri futbolu keşfetti.

1900'lü yılların başında İstanbul'da özellikle yabancılar ve azınlıklar arasında 
oynanan futbol, Galatasaray Lisesi'ndeki gençler arasında da yayılmaya başladı.

Kulübün kurucusu, ilk başkanı ve 1 numaralı üyesi Ali Sami Yen, "Ellinci Yıl" 
kitabında Galatasaray Kulübü'nün kuruluş öyküsünü, "1 Teşrin (Eski rumi takvime göre 
ekim ve kasım aylarına verilen ortak isim) 1905'te mektebin 5. sınıfında edebiyat 
muallimimiz merhum Mehmet Ata Bey'in dersi esnasında birkaç arkadaş baş başa vererek 
Galatasaray'da bir futbol kulübü kurmaya karar verdik." ifadeleriyle anlattı.

Ali Sami Yen'in "Maksadımız İngilizler gibi toplu bir halde oynamak, bir renge ve 
bir isme malik olmak ve Türk olmayan takımları yenmek." mottosuyla spor hayatına giriş 
yapan kulübün adı ilk önce Gloria (Zafer) ya da Audace (Cesaret) konulması yolunda 
görüşler ortaya atılmışsa da sonuçta Galatasaray olmasında anlaşmaya varıldı.

1905'ten 1919'a kadar Galatasaray Spor Kulübü'ne başkanlık yapan, mektebin 889 
numaralı öğrencisi Ali Sami Yen, el yazısıyla tuttuğu "Galatasaray Terbiye-i Bedeniye 
Kulübü" Ihsaiyet Defteri'nin (Sayım-İstatistik Defteri) 181 ve 182. sayfalarında 
kurucu 13 üyeyi şöyle sıraladı:

1- Ali Sami Yen

2- Asım Sonumut

3- Emin Bülend Serdaroğlu

4- Celal İbrahim

5- B. Nikolof

6- Milo Bakiş

7- Pol Bakiş

8- Bekir Sıtkı Bircan

9- Tahsin Nahit

10- Reşat Şirvanizade

11- Hüseyin Hüsnü

12- Refik Cevdet Kalpakçıoğlu

13- Abidin Daver

Resmiyete 1913’te döküldü

Galatasaray Kulübü, 1 Teşrin 1905'te kurulmasına rağmen resmi kayıtlara 1 Eylül 
1913'te geçti.

1905'te Osmanlı İmparatorluğu'nda bir dernekler yasası bulunmadığından, Galatasaray 
Spor Kulübü yasal olarak tescil edilme olanağını bulamadı. 1912 yılında Cemiyetler 
Kanunu çıkarıldıktan sonra, kulüp yasal bir kimlik kazandı.

Yetkili makamlara kulüplerin tüzükleriyle birlikte, kurucu üyelerin ad ve adreslerinin 
de bildirilmesi zorunlu tutulduğundan, istifa eden ya da eğitimlerini tamamlayarak 
ülkelerine dönen üyeler ilk listeden çıkarılıp, 1 Eylül 1913'te kurucu liste yeniden 
düzenlendi.

Kurucu üyelerin yeni sıralaması şöyle gerçekleşti:

1- Ali Sami Yen

2- Asım Sonumut

3- Emin Bülend Serdaroğlu

4- Celal İbrahim

5- Bekir Sıtkı Bircan

6- Reşat Şirvanizade

7- Refik Cevdet Kalpakçıoğlu

8- Abidin Daver

İlk maç

Galatasaray Futbol Takımı, ilk maçına 10 Kasım 1905'te Kadıköy'de çıktı.

Günümüzde varlığını devam ettiren takımlar göz önüne alındığında ilk Türk futbol 
takımı olan sarı-kırmızılılar, ilk maçını bugünkü Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadı'nın 
bulunduğu Papazın Çayırı'nda yaptı.

Genç lise öğrencilerinden oluşan Galatasaray, ilk maçında bir Rum ekibi olan Kadıköy 
Faure Mektebi'ni 2-0 yendi.

Renkleri ve logosu

Galatasaray Spor Kulübünün ilk renkleri "Türkçülük"ü simgeleyen kırmızı-beyaz olarak 
belirlendi. Dönemin yönetimi tarafından bu renklerin yasaklanmasıyla bir dönem 
sarı-siyah renkler kullanılsa da kalıcı olmadı ve kulüp bugünkü renklerine kavuştu.

Kulübün kurucusu Ali Sami Yen, renklerin seçimini, "Birçok yeri dolaştıktan sonra, 
nihayet Bahçekapı'daki Şişman Yanko'nun dükkanına gidilerek orada zarif iki yünlü 
kumaşa tesadüf ettik. Biri, vişneye çalan koyuca tatlı bir kırmızı, öteki de içinde 
turuncudan iz taşıyan tok bir sarı. Tezgahtar, mahirane bir el hareketi ile kumaşların 
dalgalarını birleştirdi. Bir saka kuşunun başı ile kanadının yarattığı renk 
güzelliğine benzer bir parlaklık hasıl oldu. Ateşin içindeki renk oyunlarını görür 
gibi olmuştuk. Sarı-kırmızı alevinin takımımız üstünde parıldamasını tasavvur ediyor 
ve bizi derhal galibiyetten galibiyete götüreceğini tahayyül ediyorduk. Nitekim de 
öyle oldu." ifadeleriyle anlattı.

Buna rağmen kuruculardan Bekir Sıtkı, söz konusu renklerin Gül Baba'nın II. Beyazıt'a 
verdiği sarı ve kırmızı güllerden esinlendiğini ileri sürdü.

Kulübün logosunu ilk olarak Galatasaray Lisesi 1. sınıf öğrencisi Ahmet Ayetullah, 
1923 yılında Şinasi ile çıkardıkları "Kara Kedi" isimli dergide yayımladı. Ayetullah, 
çiziminde harf devrimi öncesinde kullanılan alfabenin G ve S'ye karşılık gelen gayın 
ve sin harflerini kullandı.

Söz konusu logo, kulübün 18. yılında 1923'teki kongrede kabul edildi.

Gazi Büstü’nü kazandı

Profesyonellik öncesi dönemde, İstanbul Ligi, Cuma Ligi, Pazar Ligi gibi değişik 
isimlerle oynanan lig maçlarında şampiyon olan Galatasaray, Mustafa Kemal Atatürk 
yaşarken adına düzenlenen ilk ve tek kupayı müzesine götürdü.

Mustafa Kemal Atatürk'ün emriyle 1925 yılında kurulan ve sonradan Türk Hava Kurumu 
adını alan Tayyare Cemiyetine gelir sağlamak amacıyla 1928 senesinde bir organizasyon 
düzenlendi. Buna göre Galatasaray ve Fenerbahçe arasında bir maç yapılacak ve kazanan 
tarafa Atatürk büstü verilecekti. Gazi Büstü olarak adlandırılan kupa, aynı günlerde 
Taksim Cumhuriyet Anıtı'nı yapan heykeltıraş Pietro Canonica imzasını taşıdı.

Taksim Stadı'nda 10 Ağustos 1928'de aynı gün Galatasaray ve Fenerbahçe'nin yedek 
takımları da karşı karşıya gelecekti. As takımların maçı 3-3 sona erince, kupanın 
kazananını ikinci maç belirledi. Beşiktaşlı Şeref Bey'in hakemliğinde yine Taksim 
Stadı'nda 31 Ağustos 1928'te oynanan mücadeleyi Necdet'in 3, Şadlı'nın tek golüyle
Galatasaray 4-0 kazandı.

Sarı-kırmızılılar, Mustafa Kemal Atatürk'ün sağlığında ve ismine adanmış tek kupayı 
alarak tarihin en değerli şampiyonluklarından birini yaşadı.

Gazi Büstü, halen Galatasaray Müzesi'nde bulunurken, yılda bir defaya mahsus olmak 
üzere, 10 Kasım günleri yapılan anma törenlerinde kullanılmakta.

38 başkan görev yaptı

Galatasaray Kulübünde şu ana kadar 38 farklı başkan görev aldı.

1905'te Ali Sami Yen ile başlayan ve mevcut başkan Dursun Özbek'e kadar gelen 118 
yılda, 104 dönemde sarı-kırmızılı kulübü 38 farklı başkan yönetti.

Sarı-kırmızılı kulüpte dönemlere göre başkanlar şöyle:

Ali Sami Yen (1905-1918, 1925), Refik Cevdet Kalpakcıoğlu (1919-1922, 1934), Yusuf 
Ziya Öniş (1922-1924, 1950-1952), Ali Haydar Şekip (1925), Ahmet Robenson (1926), Adnan 
İnrahim Pirioğlu (1927), Necmettin Sadak (1928-1929), Abidin Daver (1929-1930), Ahmet 
Kara (1930-1931, 1933), Tahir Kevkep (1931-1932), Ali Haydar Barşal (1932-1933, 
1933-1934), Fethi İsfendiyaroğlu (1933), Ethem Mememencioğlu (1934-1936), Saim Gogen 
(1936-1937), Safat Ziya Kantoğlu (1937-1939, 1944), Nizan Nuri (1939), Adnan Akıska 
(1939), Tevfik Ali Çınar (1940-1942), Osman Dardağan (1942-1943), Muslihittin Peykoğlu 
(1944-1946), Suphi Batur (1946-1950, 1965-1968), Ulvi Yenal (1953, 1962-1964), Refik 
Selimoğlu (1954-1956, 1960-1962), Sadık Giz (1957-1959), Salahattin Beyazıt (1969-1973, 
1975-1979), Mustafa Pekin (1973-1975), Ali Uras (1979-1984, 1984-1986), Ali Tanrıyar 
(1986-1988), 1988-1990), Alp Yalman (1990-1992, 1992-1996), Faruk Süren (1996-2001), 
Mehmet Cansun (2001-2002), Özhan Canaydın (2002-2008), Adnan Polat (2008-2011), Ünal 
Aysal (2011-2014), Duygun Yarsuvat (2014-2015), Mustafa Cengiz (2018-2021), Burak Elmas 
(2021-2022), Dursun Özbek (2015-2018, 2022-Devam ediyor)

Futbol şampiyonluklarında rakipsiz

Galatasaray, ilk branşı olan futbolda Türkiye'nin en başarılı takımı olarak dikkati 
çekiyor.

Sarı-kırmızılı takım, 1959'da kurulan bugünkü adıyla Süper Lig'de 24 kez mutlu sona 
ulaştı. Galatasaray, en yakın takipçisi Fenerbahçe'nin 5 şampiyonluk önünde bulunuyor.

Galatasaray,1962-1963 sezonundan bu yana oynanan Türkiye Kupası'nı en çok kazanan takım 
oldu. 23 kez final oynayan "Cimbom" bu finallerin 18'inde mutlu sona ulaştı.

Sarı-kırmızılılar, Süper Lig şampiyonu ile Türkiye Kupası kazananını karşı karşıya 
getiren Cumhurbaşkanlığı Kupası'nı 10, TFF Süper Kupa'yı 7 kez kazandı.

Lig ikincileri ile kupa finalistini karşı karşıya getiren ve 1998 yılına kadar oynanan 
Başbakanlık Kupası'nı 5 kez müzesine götüren Galatasaray, sezon başı hazırlık turnuvası 
olan TSYD Kupası'nı 12 kez kaldırdı.

Futbolda Türkiye’nin tek Avrupa şampiyonu

Galatasaray, bir Türk futbol takımının yakaladığı en büyük başarıya imza attı.

Türkiye'nin Avrupa kupalarındaki en başarılı takımı olan sarı-kırmızılılar, 1999-2000 
sezonunda teknik direktör Fatih Terim yönetiminde UEFA Kupası'nı kazandı.

Galatasaray, 2000-2001 sezonu öncesi ise Mircea Lucescu idaresinde UEFA Süper Kupa'yı 
kaldırma başarısı gösterdi.

Sarı-kırmızılılar, toplamda alınan 78 kupayla en yakın takipçisi Fenerbahçe'nin 22 
şampiyonluk önünde zirvede yer alıyor.

Diğer branşlardaki başarılar

Sarı-kırmızılılar, erkek basketbolunda Türkiye Basketbol Ligi'nde 5, Türkiye 
Kupası'nda 3, Cumhurbaşkanlığı Kupası'nda 2, Türkiye Şampiyonası'nda 11, İstanbul 
Ligi'nde 17 kez zafere ulaştı. Galatasaray, Avrupa'daki tek kupasını ise ULEB Avrupa 
Kupası'nda elde etti.

Kadın basketbolunda ise Türkiye Kadınlar Basketbol Ligi'nde 13, Türkiye Kupası'nda 11,
Cumhurbaşkanlığı Kupası'nda da 8 kez şampiyonluğa uzandı. Sarı-kırmızılılar, Avrupa'da 
1 kez FIBA Kadınlar Avrupa Ligi, 2 kez de FIBA Avrupa Kupası'nı müzesine götürdü.

Galatasaray Erkek Voleybol Takımı, bugünkü adı Efeler Ligi olan dönemin Voleybol 
Deplasmanlı Ligi'nde 4 kez şampiyon oldu. Sarı-kırmızılılar, Türkiye Şampiyonası'nda 
12, İstanbul Ligi'nde 16, Erkekler Şampiyonlar Kupası'nda ise 1 kez mutlu sona ulaştı.

Sarı-kırmızılı kadın voleybol takımı ise bugünkü adıyla Sultanlar Ligi'nde henüz 
şampiyonluk göremedi. Galatasaray, İstanbul Bayanlar Voleybol Şampiyonası'nda 8, 
Türkiye Bayanlar Voleybol Şampiyonası'nda ise 5 kez kupa kaldırdı.

Galatasaray Erkek Sutopu Takımı da toplamda 29 kez lig şampiyonu oldu.

Galatasaray'ın bünyesinde futbol, basketbol, voleybol, sutopunun yanı sıra yüzme, 
kürek, yelken, tekerlekli sandalye basketbol, atletizm, judo, binicilik, briç ve e-spor 
branşları da bulunuyor.

Aktif üye sayısı 11 binin üzerinde

Kulüp üyeliği kontenjana ve belirli kriterlere bağlı olan Galatasaray'da aktif üye 
sayısı 31 Mayıs 2024 itibarıyla 11 bin 460 kişi olarak kayda geçti.

Galatasaray'da 25 yılını doldurup divan kuruluna girmeye hak kazanan aktif 3 bin 107 
üye bulunuyor.

KAYNAK

Instagram
KRIPTOKRAL.COM GÜNCEL HABERLER | Yatırım Tavsiyesi Değildir.

Leave feedback about this

  • Quality
  • Price
  • Service

PROS

+
Add Field

CONS

+
Add Field
Choose Image
Choose Video